Cryptolepis sanguinolenta to roślina pochodząca z Afryki i stosowana przez tamtejszą ludność w wielu dolegliwościach zdrowotnych. Została doceniona zwłaszcza dzięki skuteczności w leczeniu chorób tropikalnych, np. malarii.
Rodzina
Tionowate/Trojeściowate
Inne nazwy
Delboi, gangamau, Ghanian quinine, kadze, koli mekari, nibima, ouidoukoi, yellow dye root.
Surowiec
Korzeń, liście (rzadko)
Podstawowe związki chemiczne
Kryptolepina, neokryptolepina (cryptotackieniene, quinindoline)*, hydroksykryptolepina, chlorowodorek kryptolepiny, izokryptolepina (kryptosanguinolentyna), indolochinolina, kryptoheptyna, biskryptolepina, kryptochinolina, kryptospirolepina, cryptomisrine*.
*Nie wszystkie związki posiadają swoje polskie odpowiedniki. Nie byłem pewien, jak spolszczyć te nazwy, więc zostawiłem ich angielską nazwę.
Cryptolepis sanguinolenta wykazuje działanie
|
|
Jest aktywny wobec
|
|
Zastosowanie
Cryptolepis snguinolenta działa ogólnoustrojowo i posiada szerokie działanie przeciwbakteryjne wobec bakterii Gram-dodatnich, ale wykazuje również silne działanie wobec pewnych baterii Gram-ujemnych. Świetnie sprawdza się w leczeniu infekcji wywołanych przez gronkowca złocistego opornego na metycyline (MRSA), paciorkowce, babeszje, E.coli i campylobacter oraz w leczeniu zakażonych ran, gruźlicy, malarii, infekcjach układu oddechowego (klebsiella), pokarmowego (salmonella, shigella) i moczowo-płciowego (gonorrhoeae).
Działa silnie wobec szczepów opornych na antybiotyki. Przykładowo wiele badań wykazało, że Cryptolepis sanguinolenta jest skuteczny przeciwko pierwotniakom wywołującym malarię, niezależnie od tego jak bardzo są odporne na tradycyjne leki. Badania te skupiały się głównie na inhibicji formacji beta-hematyny, w przypadku której okazało się aktywnych 7 związków. Cryptolepis sanguinolenta posiada silniejsze działanie przeciwbakteryjne niż chloramfenikol, a w próbach leczeni malarii u ludzi wykazał siłę działania bardzo zbliżoną do chlorochiny. Jednak bez jakichkolwiek skutków ubocznych w przeciwieństwie do tradycyjnego leku, który wywoływał efekty uboczne wymagające zastosowania dodatkowych leków u 40% leczonych. Na skuteczność tej rośliny w leczeniu malarii wpływa również silne działanie przeciwgorączkowe.
O tym jak szerokie działanie przeciwbakteryjne posiada Cryptolepis sanguinolenta świadczą również testy, w których sprawdzono jego działanie przeciwbakteryjne na ponad 100 szczepach bakterii campylobacter. Doświadczenia te wykazały silne działanie przeciwbakteryjne oraz skuteczność wobec wszystkich tych szczepów. Nalewka z korzenia jest równie skuteczna co ampicylina i skuteczniejsza niż kotrimoksazol oraz sulfametoksazol.
Ponadto w różnych częściach świata stosuje się go w czerwonce, kolce, zapaleniu wątroby, żółtaczce, chorobach wenerycznych, reumatyzmie, przepuklinie, problemach żołądkowych, ugryzieniach węża i owadów oraz adaptogennie jako tonik.
Warto też wspomnieć o jego właściwościach przeciwnowotworowych. Cryptlepis sanguinolenta wykazuje działanie cytotoksyczne na pewne komórki nowotworowe i prowadzone są badania nad jego zastosowaniem jako potencjalnego leku w leczeniu raka.
Preparaty i dawkowanie
Nalewka
Nalewkę wykonuje się w stosunku 1:5, używając do ekstrakcji 60% alkoholu.
Dziennie przyjmuje się do 4 razy po 20-40 kropelek. Natomiast długoterminowo można stosować 60-90 kropelek dziennie, są to około 2-3 zakraplacze.
Dawki w leczeniu infekcji opornym gronkowcem
W przypadku ciężkich, układowych infekcji gronkowcem, przyjmuje się zwykle ½-1 łyżeczki 3 razy dziennie. Natomiast w przypadku bardzo ciężkich infekcji przyjmuje się 1 łyżkę 3 razy dziennie. Dobrze jest nie stosować tak dużych dawek dłużej niż 60 dni, jeśli nie ma takiej konieczności.
Dawki w leczeniu malarii i babeszjozy
Od jednej łyżeczki do jednej łyżki 3 razy dziennie przez 5 dni, a po 14 dniach powtarzamy.
Napar
Do sporządzenia mocnego naparu używamy 1 łyżeczkę surowca na 180 ml gorącej wody i zaparzamy przez 15 minut. W przypadku malarii i babeszjozy, zapobiegawczo pije się 240-480 ml naparu dziennie. W stanach ostrych do 1420 ml dziennie.
Napar najlepiej sporządzić za pomocą gorącej wody. Herbata uzyskana poprzez zalanie zimną wodą również będzie działać, natomiast badania wykazały, że napar sporządzony z użyciem gorącej wody jest skuteczniejszy i niemal tak silny jak nalewka alkoholowa. Należy jednak pamiętać, aby dodać do gotującej wody łyżeczkę octu lub soku z cytryny (sok z cytryny będzie mniej intensywny w smaku). Obniży to pH wody i zwiększy ekstrakcje alkaloidów.
Związki o działaniu przeciwmalarycznym łatwo rozpuszczają się w wodzie więc w leczeniu malarii można z powodzeniem stosować zwykłe napary, potwierdzają to również próby kliniczne.
Proszek
Sproszkowany korzeń lub liście stosuje się zewnętrznie i wewnętrznie.
Zewnętrznie np. do posypania zakażonych ran oraz leczenia infekcji skórnych. Ilość, którą należy użyć jest dowolna, podobnie jak częstotliwość posypywania.
Wewnętrznie przyjmuje się 1-2 łyżki dziennie
Kapsułki
Zapobiegawczo przyjmuje się 3 kapsułki o rozmiarze „00” 2 razy dziennie. W stanach ostrych przyjmuje się do 20 kapsułek dziennie.
Działania niepożądane
Badania na myszach i ludziach nie wykazały żadnych istotnych działań niepożądanych. W pewnych częściach Afryki oraz Indii ludzie przyjmują Cryptolepis przez lata jako tonik, aby wzmocnić organizm. W pewnych przypadkach zaobserwowano podwyższenie poziomu fosfatazy zasadowej oraz kwasu moczowego, których poziom wrócił do normy po zaprzestaniu przejmowania Cryptolepisu. Ogólnie roślina ta uważana jest za bardzo bezpieczną.
Przeciwwskazania
Istnieje jedno badanie, które wykazało efekty uboczne stosowania Cryptolepisu u myszy w ciąży, natomiast nie są to informacje, które można przełożyć na ludzi. Nie mniej, należy zachować ostrożność podczas jego stosowania w trakcie ciąży.
Interakcje
Jedno z badań na myszach potwierdziło, że Cryptolepis sanguinolenta może pozytywnie wpływać na bezsenność i stąd pojawiły się zalecenia zachowania ostrożności podczas jego stosowania w połączeniu z lekami nasennymi i generalnie lekami, które działają depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy. Z drugiej strony na chwile obecną nie ma żadnych doniesień, które potwierdziłyby istnienie takich interakcji.
Jeden z wyizolowanych związków, a dokładniej kryptolepina, wykazała u myszy działanie hipoglikemizujące poprzez zwiększenie wychwytu glukozy przez komórki, któremu towarzyszył spadek poziomu insuliny. Dlatego warto brać pod uwagę ewentualny synergizm pomiędzy tym związkiem, a lekami o działaniu hipoglikemicznym.
Istnieje jeszcze jedna grupa leków, w przypadku których warto obserwować reakcje swojego organizmu podczas przyjmowania Cryptolepisu. Są to leki na nadciśnienie. Działanie wazodylatacyjne (rozszerzające naczynia krwionośne) tego zioła może działać synergistycznie z tymi lekami.
Zobacz również opisy innych roślin o działaniu antybiotycznym i nie tylko!
https://ktoredyprosto.pl/tag/ziolowe-antybiotyki/
Nieco ciekawych informacji w języku angielskim można znaleźć również tutaj:
http://tropical.theferns.info/viewtropical.php?id=Cryptolepis+sanguinolenta
Warto również zajrzeć na stronę Buhnera, który spopularyzował wiedzę o tej roślinie:
http://buhnerhealinglyme.com/category/herbs/crypto/